Εσπεριδοειδή – πιστοποιημένα φυτώρια
Η καλλιέργεια εσπεριδοειδών σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, αρχίζει να φθίνει στην Ελλάδα στα «παραδοσιακά» κέντρα παραγωγής (Άρτα, Λακωνία, Κρήτη), ενώ δημιουργούνται νέα κέντρα (Αιτωλοακαρνανία), με την ΠΕ Αργολίδας να παραμένει η πηγή των εσπεριδοειδών. Τα εσπεριδοειδή είναι η τέταρτη σε έκταση δενδρώδης καλλιέργεια στην Ελλάδα και η τρίτη σε αριθμό δέντρων μετά την ελιά και τα πυρηνόκαρπα.
Σήμερα καλλιεργούνται στα 408.000 στρέμματα σε σχέση με τα 528.000 στρέμματα που υπήρχαν παλαιότερα. Διαφαίνεται, μια πτώση στην καλλιεργούμενη έκταση και στην παραγωγή στα πορτοκάλια, αλλά και στα γκρέιπφρουτ. Εντονότερο είναι το πρόβλημα στα λεμόνια καθώς λόγω της καταστροφής που είχε υποστεί η λεμονοκαλλιέργεια στη χώρα το 2004 και το 2007, με δύο συνεχόμενους παγετούς, η χώρα είναι ελλειμματική και σε αυτό το προϊόν. Πάντως, η καλλιεργούμενη έκταση στα λεμόνια είναι σταθερή, ενώ η παραγωγή εμφανίζει ανοδική τάση τα τελευταία χρόνια. Την ίδια ώρα, η Ελλάδα αρχίζει να εμπιστεύεται το μανταρίνι, καθώς σε σχέση με το 1998 υπάρχει σημαντική αύξηση, τόσο σε στρέμματα όσο και σε παραγωγή. Θετικό είναι ότι το γεγονός ότι παρά το γεγονός ότι μειώθηκε η στρεμματική έκταση των εσπεριδοειδών, η ποσότητα που παράγεται είναι περίπου η ίδια, κοντά στους 1 εκατ. τόνους.
Το κυρίαρχο είδος που παράγουμε ως χώρα και το κύριο βάρος της παραγωγής είναι τα πορτοκάλια σε ποσοστό 77%, όταν το ποσοστό στα μανταρίνια είναι 14% και στα λεμόνια αγγίζει μόλις το 8%. Τα κέντρα παραγωγής με τις μεγαλύτερες ποσότητες εσπεριδοειδών είναι για τα πορτοκάλια οι ΠΕ Αργολίδας και Λακωνίας (60%), οι ΠΕ Θεσπρωτίας και Αργολίδας για τα μανταρίνια (49%) και για τα λεμόνια οι ΠΕ Αχαΐας και Κορινθίας (47%).
Ως προς τις εξαγωγές και εισαγωγές εσπεριδοειδών κυρίως εξάγονται πορτοκάλια (70%) και ακολουθούν σε ποσοστό 20% τα μανταρίνια. Η συνολική ποσότητα εσπεριδοειδών είναι περίπου 438.000 τόνοι. Μάλιστα, η εξαγωγική δραστηριότητά μας παρουσιάζει άνοδο τα τελευταία χρόνια. Όμως, ως χώρα οι ανάγκες δεν καλύπτονται και για αυτό εισάγουμε περίπου 31.000 τόνους εκ των οποίων οι 23.000 τόνοι είναι λεμόνια εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν καλλιεργούμε καλοκαιρινές ποικιλίες. Πάντως σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Incofruit Hellas, από την 1η Σεπτεμβρίου 2022 έως και τις 5 Μαΐου 2023 η εξαγωγή πορτοκαλιών ανήρθαν σε 312.984 τόνους αυξημένες κατά 27,8% συγκριτικά με την αντίστοιχη περσινή σεζόν και των μανταρινιών σε 154.633 τόνους αυξημένες κατά 28,5%.
Για τα πορτοκάλια, θα μπορούσαν να καλλιεργηθούν ποικιλίες οι οποίες βγαίνουν είτε μέσα στο φθινόπωρο είτε την άνοιξη και ποικιλίες με δικαιώματα και ανώτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά, όπως τα ζητά η αγορά. Αυτό που προκύπτει είναι ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη για νέες ποικιλίες κυρίως σε πορτοκάλια και μανταρίνια, νέα υποκείμενα, αναδιάρθρωση καλλιεργειών και ποικιλιών που θα εστιάσουν στην παραγωγή ποιοτικών προϊόντων, αξιοποίηση του γενετικού υλικού και μείωση του κόστους παραγωγής μέσα από τη χρήση καινοτόμων καλλιεργειών και συλλογικών σχημάτων/ομάδων.
